.

အေဃာအၾကာၾကာညးဂၜးကဝ္တံကုႝမံင္ဖ်ဳန္၊ ဒှာဲ၊ ျဇဟတ္ဒၿမိဟ္ကုညးၿဗဵတံဂွ္ ပေရင္ခၽ႘ဓရာင္အပႜဲဍဳင္ပု႙ေလဝ္ သၜာဲေသှာတ္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ေရာင္ဂးတုဲ ဒုင္သၨဳိင္ကုႝေသှာဝ္ ၂၀၀၈ ဇန္ေကၜာန္ကၜဳင္ေပါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ တုဲဒွ္အာ အပႜဲကုႝစဿတ္တၛဲ ၇ ဂိတုနဝ္ေဝန္ဗာေတံကုီရ။ အပႜဲကုႝေလဿင္ကေမၜာန္ဇက္ေသှာဝ္၊ ခ်ဴဓဇက္ ကေမၜာန္ေပါဲရုဲနာနာ တံဂွ္ ညးျဗဵတံပါ ဟြံပါစုိတ္ ဟြံတီခ်ဳိတ္တ္ပၜဳိတ္တ္ကုီေလဝ္ နဒဒွ္လဿိဟ္ေအာန္ရ ပါလုပ္မာန္ေရာင္ ခါတ္ေကတ္ အကာဲမာန္ရ။ ဣဏံဂွ္စြံလဝ္ကၜာ၊ အလုႝအသ႘တံ ေကၜာန္ေပါဲရုဲမာဲေရာင္ဂးတုဲ ႏူကုႝဂကူဗဿာ ဂကူေကာန္ဍဳင္ အရင္တံ ပံက္ကၜဳင္ေဗာ္သြက္ဂြံလုပ္ၿပဳိင္ေပါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ ဂွ္ေလဝ္ နကုႝစှးအမာတ္ညးၿဗဵ သြက္ဂြံလုပ္ၿပဳိင္တံဂွ္ ဂြံဆုႝေကတ္ဗြဝ္ေအာန္ကုီရ။ အပႜဲကုႝမန္ပု႙ေလဝ္ ဖအုိတ္ဂွ္ ညးၿဗဵပါမြဲတၜ မှဳံယဿဳ မိေမ်တ္တ္တာန္ဝြံ ပါလုပ္မြဲတၜကုီတုဲ သုီကုႝဇှးအာမာဲ နဒဒွ္ညးစှးစၜတ္ထဝ္ညးဍဳင္ကြာန္၊ ပြဳိင္ဍဳင္ေရဝ္၊ တြဳႝရးဍဳင္မန္ကုီရ။ ၐုိန္ရညးစှးညးၿဗဵတံ ဇှးအာမာဲ အပႜဲကုႝေပဲါၿပဳိင္ဗၠာန္ရုဲမာဲဂွ္ကုီေလဝ္ မြဲလၸာ္ဂွ္ ကေလင္ဂတးေက်ာဝ္ ေကတ္မြဲဟေရပ္မတ္ဓဝ္ အပႜဲကုႝပယ်ဳႝ ျမဝတ႘ကုႝမာဆံက္ဂွ္ ညးၿဗဵတံဂၜဳိင္လဿိဟ္ ဒးၿဂိပ္ဒဵတိတ္နဘဲဒဏ္ပှာန္ အၾကာ ေပဲါဗတုိက္အလုႝအသ႘ပှာန္ကုႝ ဒ႘ေကဘီေအဂွ္ေလဝ္ ပု႙ဒးစဿတ္သမၲီလဝ္ေထက္ေရာင္။ တုဲပၜန္အပႜဲကုႝဂိတု နဝ္ေဝန္ဗာအုိတ္ ဒ႘ေဇန္ဗာမံက္ဂွ္ေလဝ္ ညးဒွ္ဒဒုိက္ ၆ ကၜံျပင္ ဗဒဲါ ၇ ကၜံ ထပ္စုိပ္ကၜဳင္ပယ်ဳႝမြဲဝါပၜန္ရ၊ ရံင္ကုႝပုိတ္ ဏံမၢး ၐုိန္ရေသာင္ကလးမံင္ျပသှာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ကုီေလဝ္ အရာဂြံဒုင္လ်ဳိင္ကုညးၿဗဵတံမြဲမြဲ ဟြံမြဲအပႜဲဍဳင္မန္ဗဿာ ဏီဂွ္ ဒွ္အာ သက္သ႘ေဇှာ္ေဇှာ္မြဲရ။
ဍဳင္မြဲမဲြဟြံညိင္ဝတ္ ပဋိပကၡကၲဳႝဒွ္မံင္ နကုႝပေရင္ဍဳင္ကြာန္၊ ပေရင္ပှာန္မြဲမြဲသာ္မၢး ညးဒးဒုင္ဒဒုိက္ဂၜဳိင္အုိတ္ဂွ္ ညးၿဗဵရ၊ ဥပမာဗုီအေရဝ္ညးေကင္ဟုီလဝ္ႏြံမံင္မြဲကုီ၊ တှးဆုဒေတာံေစွ္လၲဴဒမၜေတွ္ တှးဆုရေထာင္၊ ဒမၜဒေတာံ ေစွ္လၲဴတှးဆုေလဝ္ တှးဆုရေထာင္ကုီ၊ လၸာ္လုႝရံင္ညးၿဗဵတံဂွ္ ဒွ္မံင္မှိဟ္လၸာ္ဒးဒုင္ဒဒုိက္ဖအုိတ္ရ။ ဥပမာ ဍဳင္ဇကုဟြံညိင္ဝတ္ ေကၜာန္စပေရင္ပုိန္ျဂပ္ဟြံဂြံတုဲ ဒဵတိတ္ဍဳင္သၟာင္ဂွ္ အၾကာဍာန္အၾကာဂၜံင္အၾကာဒှာဲဇူ ဒှာဲကေမၜာန္ဂွ္ေလဝ္ ဒွ္မံင္ဒဒုိက္ (လဵဟြံအုိတ္) ျပးဇးရ။ ညးၿဗဵလၛဳႝတံဂွ္ ႀတဳံတၜသၛိဇကု ဒွ္ပူဂုႝဆာန္ဂကူ တိတ္မံင္မံက္ပှာန္ဂွ္ ယုီေျဂက္၊ ဂြိင္စံင္တဵတံဂွ္ ၐုိတ္ကှာတ္ကုႝ တုိင္ေပှာန္စမ္ဂမၲဵေလဝ္ ဆုႝေကတ္မာန္ဟြံေသင္၊ ဗုီဂွ္ကုီ ညးမဒွ္မံင္မိမေကာန္ပှာန္တံေလဝ္ ေကာန္ဇကုႏြံမံင္အပႜဲကုႝမုက္ပှာန္ဂွ္ မတ္ၐါကေတာဝ္ၐါ ဒွ္မံင္ဗု္သၜျဗာတ္ ဒးပၜးလဝ္လဿဳိန္တုဲ ဒးကလင္မံင္ပရုိင္ခုိဟ္ကုႝပေရံၐါျပကာလဿဳိန္ကာလရ၊ ဓဝိင္ညးတံဂွ္ေလဝ္ စမ္ေကတ္ကုႝ ဟဒါစမ္ဂမၲဵေလဝ္ မံက္တိတ္ကၜဳင္မာန္ဟြံေသင္။ ဟုိတ္ဂွ္ရ ညးၿဗဵဍဳင္ဇကုဂကူဇကုဂွ္ ပတုပ္ပေတာံကုႝဍဳင္သၟာင္ ေပင္ေပင္ဟြံမာန္ကုီေလဝ္ ဒှာဲလၛဳႝဂွ္ ဒးပေလဝ္ပေပၜတ္အာ သုိက္က္ေရာင္ဂွ္ေလဝ္ ဒွ္ကေမၜာန္ပု႙မြဲရ။
ဒဒုိက္ညးၿဗဵမစုိပ္ဍဳင္သၟာင္တံ ဒထဿံက္အပႜဲဏံမြဲက႑မၢး နကုႝအဲညးခ်ဴလိက္ဏံ ဆုႝဂလဝ္ဂွ္ေတွ္ ညးၿဗဵမန္မစုိပ္သင္ကာပူတံ ယဝ္သၠအ္ရဲဟြံမြဲဟြံဂံင္တိက္၊ တိက္ပၜန္ေလဝ္တိက္သုီဓဝိင္၊ ညးၿဗဵစုိပ္မေလဝ္ယွာတံ ေလဝ္ ကၜဳင္ကုႝပါေမတ္တုဲ ဒးအလီ ေဍံသြံစတုဲ သုီဒးဆုႝကုႝဘဲဒဏ္ပေရံပေရံ၊ ေကၜာန္ကေမၜာန္ပၜန္ေလဝ္ ယဝ္မှိဟ္ႀတဳံဂွ္ ႏူကုႝပြ႘ပြဴဇကုဟြံေသင္မၢး ဟြံဂံင္ေကၜာန္မြဲစြံ ဟြံဂံင္အာကၜဳင္ရ။ တုပ္ကုႝဘဝဂၜဵ ယဝ္ပရးႏူဂေကာံေတွ္ ဒးဒုင္ကိတ္ကုႝကၜကုီရ။ ဘဝညးၿဗဵအပႜဲကုႝဍဳင္ေသံတံေလဝ္ ဘဝအုိတ္အာကုႝဍာ္ဍာဍာဂွ္ေလဝ္ နကုႝဒဒွ္ပေရာပရာဗြဲမဂၜဳိင္ ဂြံဆုႝေကတ္မံင္ ဟြံျခာႏူကုႝ စကၠ၊ မိေနတ္၊ နာဍ႘ရ။ ဍဳင္ဇကုဟြံေျပၿပံင္ ဒံင္ေကၜာံဍဳင္သၟာင္ ခယ်ဂးဂြံဖ်ဵကုႝထာင္ ေတာ္လဝ္ဍာဍာတုဲအာအုိတ္ဂွ္ ရွ္သာေဍံ “ဒဒုိက္” မြဲေဟင္ အုိတ္ေကှာတ္ေသွ္ၐက္မံင္ အပဲႜကုႝဘဝညးၿဗဵတံရ။ မံင္အေတံေလဝ္ဒဒုိက္၊ မံင္အဏံေလဝ္ဒဒုိက္၊ အၾကာဗုင္ဂှဵေလဝ္ဒဒုိက္၊ အၾကာေပဲါပှာန္ေလဝ္ဒဒုိက္၊ အၾကာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ေလဝ္ဒဒုိက္၊ အၾကာပေရင္ပုိန္ျဒပ္ေလဝ္ဒဒုိက္၊ ဒဒုိက္ညးၿဗဵတံဂွ္ လၸာ္လုႝရံင္ရံင္ဂၜံင္လုႝေကၜာံေကၜာံ ဓေရပ္ေထာံမတ္ေလဝ္ ဒးမိင္မံင္အပႜဲကုႝကေတာဝ္ဏီရ။
ခန္လၛတ္ဘဝညးၿဗဵအပႜဲဍဳင္ပု႙မြဲဂွ္ ယဝ္ဒးဟုီေတွ္ဒးခ်ဴဟြံေအာန္ကုႝမုက္လိက္ရ၊ ဂြံဟံင္ျပာ္အာဒဒုိက္တံဏံမာန္၊ ညးၿဗဵတံဂြံႏြံကုႝငၛဳဟ္မးမာန္ဂွ္ ဒးဂၜာဲအလုႝအသ႘အုပ္ဓုပ္ဍဳင္ ခုိဟ္ဟ္မြဲေဟင္အုိတ္မာန္၊ တၛဲဏံအပႜဲဍဳင္ပု႙ ညးၿဗဵမဍဳိက္ ေပင္ကုႝစရာဲ အုပ္ဓုပ္ကာဲဍဳင္မာန္ ဒဝ္အံင္သာန္သုဂ်႘ ၐုိန္ရႏြံမံင္ကုီေလဝ္ ညးမဂြံလဝ္အဝုႝတံ တးပဲါဟြံမိက္ကုႝလုပ္ ပထုဲအပႜဲပေရင္ဍဳင္ကြာန္တုဲ ဂၜာဲေပှတ္ေကတ္အေရဝ္ ညံင္ဂြဳိအ္ခ်႘ဂြံဂွ္ ဖန္ဗဒွ္ကၜဳင္ျပသှာ တာဒှာစုတ္ထံင္ သုီကုႝစုိပ္ မံင္ကဆံင္ဂစုိတ္ ဒဝ္အံင္သာန္သုဂ်႘ကုီရ။ ညးၿဗဵအလုံမြဲဍဳင္ဝြံ တၛဲဏံကြာ္ဗက္ဂၜံင္တရဵဒဝ္အံင္သာန္သုဂ်႘တုဲ ညံင္ဂြံ ေကတ္အာ အေခါင္အရာဇကုကုီ၊ ညံင္ဂြံစုႝဒှာအာ အေခါင္အရာဇကုကုီဂွ္ ဒးေကၜာန္အာဗြဲမသကာတ္ျမဟ္ေရာင္။
ဆက္တုဲပၜန္ မိက္ဂြံထပ္ဆဝ္မၛဳဟ္ဏါ ဂေကာံညးၿဗဵ မႏြံမံင္အလုံဂၜးကဝ္တံသုီဖအုိတ္ သၜဳင္ပတုိန္အသိင္ ပေရင္ ဆက္ေစၜာံအၾကာဇကုကုႝဇကုအုိတ္ညိ၊ ေဖ်ံဂၜံင္တရဵသြက္ဂြံစုႝဒှာရုီဗင္အာ ဘဝညးၿဗဵမန္တံညိ၊ ထၼံက္ရုပ္ရဵ စပ္ကုႝ ကေမၜာန္ညးၿဗဵမန္တံဂၜဳိင္ဂၜဳိင္ညိ၊ ပံင္ဗစပ္ကုႝဗြဳိင္နာနာတုဲ လုပ္အာေပဲါဗတုိက္သြက္ညးၿဗဵမန္တံညိ၊ လၸမိပ္ေထာံ အပႜဲကုႝဘဝ မြဲစုတ္ဓဝ္ဂွ္ညိ၊ ဂတးရံင္ဒဒုိက္ဂကူမန္၊ ဒဒုိက္ဘဝညးၿဗဵမန္တံတုဲ ကုႝအရုီအဗင္ကုညးတံညိ၊ ဍာ္ရမတ္ ညးတံ ဓဇူမံင္ဂွ္ ဇုိတ္သၟးေထာံကုႝညိ၊ ခ်ပ္ေကတ္အပႜဲစုိတ္ၿဇဳိဟ္ဟ္နက္က္တုဲ ကၲဳႝေကၜာန္အုိတ္ညိရဂွ္ ကုႝဏာသမၲီကုီရ။

ဥကၠာ